Esasen, anayasal bir hak olan "Dinlenme Hakkı" tüm çalışanların en temel haklarından birisidir.

Anayasamızın 50'nci maddesinde "Dinlenmek, çalışanların hakkıdır. Ücretli hafta ve bayram tatili ile ücretli yıllık izin hakları ve şartları kanunla düzenlenir." hükmü yer almaktadır.

Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde de işçilerin çalışmayıp dinlenmesi esastır. Diğer bir deyişle işçiler ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışmaya zorlanamazlar. Ancak bu kural İş Kanunu'nda emredici hukuk kuralı değildir.

2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanunun 2'nci maddesinde resmi ve dini bayram günleriyle yılbaşı günü, 1 Mayıs günü ve 15 Temmuz gününün genel tatil günleri olduğu açıklanmıştır.

Buna göre genel tatil günleri, 1 Ocak, 23 Nisan, 1 Mayıs, 19 Mayıs, 15 Temmuz ve 30 Ağustos günleri ile Arife günü saat 13.00'de başlanan üç buçuk günlük Ramazan Bayramı ve Arife günü saat 13.00'de başlayan dört buçuk günlük Kurban Bayramı günlerinden oluşur.

İşçilerin ulusal bayram ve genel tatil günlerinde (UBGT) çalıştırılabilmeleri için iş sözleşmelerinde hüküm yer alması veya sözleşmede hüküm yoksa ayrıca yazılı olarak onaylarının alınması gerekir.

İş sözleşmesi hükmüne veya işçinin yazılı onayına rağmen işçi resmî tatilde çalışmayacak olursa, işveren iş sözleşmesini haklı nedenle feshedilebilecektir.

4857 sayılı İş Kanun'un 44. maddesinde "Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde işyerlerinde çalışılıp çalışılmayacağı toplu iş sözleşmesi veya iş sözleşmeleri ile kararlaştırılır. Sözleşmelerde hüküm bulunmaması halinde söz konusu günlerde çalışılması için işçinin onayı gereklidir." hükmü yer almaktadır.

Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışmaya onay vermeyen işçinin çalıştırılması yasal değildir. İş sözleşmesinde ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışmasına yönelik bir ifade varsa, işçi ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışmayı kabul etmiş sayılmaktadır.

4857 sayılı İş Kanunu'nun 47. maddesinde ise "Bu Kanun kapsamına giren işyerlerinde çalışan işçilere, kanunlarda ulusal bayram ve genel tatil günü olarak kabul edilen günlerde çalışmazlarsa, bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretleri tam olarak, tatil yapmayarak çalışırlarsa ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücreti ödenir" hükmü yer almaktadır.

İşçi, ulusal bayram ve genel tatil günü olarak kabul edilen günlerde çalışmazsa o günün ücretini tam olarak alacak, ancak tatil yapmayarak çalışırsa ayrıca bir günlük ücreti daha ödenecektir. Kanun'da çalışmanın ne kadar süreyle olup olmadığına ilişkin bir sınırlama getirilmemiştir.

Bu kapsamda 01.01.2025 tarihinde işçiye çalışma karşılığı olmadan 1 günlük ücretinin ödenmesi, çalışma yapması halinde ek olarak UBGT ücretinin ödenmesi gerekecektir.

Kısa bir süre sonra 2024 yılı sona erecek, dolayısıyla 1 Ocak yılbaşı günü (01.01.2025) yapılan çalışma için UBGT ücretinin ödenmesi yerine serbest zaman kullanılması mümkün değildir.

Bu nedenle ulusal bayram ve genel tatil günlerindeki çalışmaların karşılığında, mutlaka ilave bir günlük ücret ödenmesi gerekmektedir.