Çalışanların en önemli haklarından birisi olan yıllık ücretli izin, 4857 sayılı İş Kanunu'nun 53'üncü maddesinde "Yıllık ücretli izin hakkı ve izin süreleri" düzenlemesiyle hüküm altına alınmıştır.

Buna göre; işyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilmelidir. İster tam süreli, ister part-time (kısmi süreli) isterse de belirli süreli sözleşmeyle çalışsın, şartları sağlayan her işçinin yıllık izin hakkı olacaktır.

Niteliklerinden ötürü bir yıldan az süren mevsimlik veya kampanya işlerinde çalışanlara yıllık ücretli izinlere ilişkin hükümleri uygulanmayacaktır.

İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, kıdem süresi;

Az olamayacaktır.

Yer altı işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri dörder gün arttırılarak uygulanır.

Ancak 18 ve daha küçük yaştaki işçilerle 50 ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi 20 günden az olamaz.

Yıllık izin süreleri iş sözleşmeleri ve toplu iş sözleşmeleri ile artırılabilir.

Yıllık izin açısından tam süreli çalışan ile kısmi süreli çalışan arasında bir fark bulunmamaktadır.

Kısmi süreli çalışanın kıdem süresi 1 yıla ulaştığında 14 günlük yıllık izin hakedişi doğmaktadır.

Tam zamanlı çalışan, 16 veya 18 takvim gününde yıllık izin kullanıyorsa kısmi süreli çalışan için de aynı yöntem uygulanacaktır.

Ancak kısmi süreli çalışan yalnızca iş günlerine ait ücretini alacaktır. Tam süreli bir çalışan 14 gün yıllık izin kullanıp 16 gün dinleniyor, 16 günlük ücretine hak kazanıyorsa günlük ücret alıyorsa;

Örneğin, 40 saat çalışılan işyerinde 20 saat çalışan personel de 16 takvim günü dinlenecektir. Ancak çalışan sadece pazartesi, salı, çarşamba ve perşembe günleri çalışıyorsa, 16 takvim günü içinde işgünlerine denk gelen süre kadar ücrete hak kazanacaktır.

Bu noktada çalışanın 1 gün yıllık izin alması halinde yapılması gerekenler ise belirsizdir.

Dolayısıyla ikinci bir yöntem olarak yıllık izin kıstelyevm olarak belirlenir.

Yukarıdaki örnek üzerinden açıklanırsa, 40 saat çalışan personelin 14 işgünü yıllık izin hakkı varsa, 20 saat çalışan personelin 7 işgünü yıllık izin hakedişi olacaktır.

Yıllık izin takibi takvim günü üzerinden değil işgünü üzerinden yapılır. Ancak işyeri kayıtlarının yine 14 gün üzerinden tutulması gerekir, aksi takdirde iş müfettişleri tarafından durum eleştiri konusu yapılabilecektir.

Kıstelyevm hesabına gidildiğinde sonuç virgüllü çıkarsa, virgülden sonrası her zaman yukarı yuvarlanacaktır.

Sonuç olarak kısmi süreli çalışan ile tam süreli çalışanın yıllık izin bakımından ayrı işleme tabi tutulmaması önem arz etmektedir.