Değerli okurlar, Vergi Usul Kanunu’na baktığımızda, mükelleflerin defter ve belgeleri saklama ve ibraz yükümlülüğü 5 yılla sınırlı. Ancak, uygulamada 5 yıldan daha geriye giden çok sayıda problemle karşı karşıya kalınabilmekte, bu problem­ler nedeniyle de 5 yıldan daha önceki dö­nemlere ilişkin defter ve belgelere de ihti­yaç duyulabilmektedir.

Doğrudan ibraz ve saklama mükellefi­yetini uzatmasa da dolaylı olarak ibraz ve saklama yükümlülüğünü uzattırabilecek hususları özetlemeye çalışayım.

1.Takdir komisyonunda geçen süre tarhiyat zaman aşımını uzatır

İlk etapta takdir komisyonunda geçebi­lecek süre dışında VUK’ta zaman aşımını ileriye taşıyabilecek başkaca bir düzenleme aklımıza gelmiyor. Takdir komisyonunda geçecek süre de 1 yılla sınırlandırıldı.

2.Devreden KDV- birleşilen kurum kdv’si

Şayet 5 yıldan fazla süreden gelen devre­den KDV varsa, bugün herhangi bir neden­le, 2030 sonrası da gider yazabilmek için incelenirken geçmiş dönemlerin defter ve belgeleri gerekecektir.

Aynı şekilde, devir, birleşme, bölünme, şir­kete dönüşme işlemleri neticesinde mevcu­diyeti sona eren şirketten devreden kdv’ nin incelenebilmesinde zaman aşımı yoktur.

3.Devam eden yatırımlar

5 yılı aşkın süredir aktif hesaplarda “de­vam eden proje” diye takip edilen ve 5 yıldan sonra aktifleştirilerek amortisman ayrılma­ya başlanılan hesaplarla ilgili geçmişe dö­nük de izahat istenebilir. Bu durumda da ilgi­li döneme ilişkin defter ve belgelerin varlığı sorunu çözümüne katkıda bulunabilecektir.

4.Yatırım indirimi hesap ve tutarları

Yeni dönemde indirilebiliyorsa ilgili dö­nemler incelenmek istenebilecektir.

5.Halen amortisman ayrılmaya devam eden aktif kıymetler

Amortisman kıymet ve oranlarıyla ilgili hususlar incelenirken amortisman konusun­da çıkabilecek tartışmaların çözümünde def­ter ve belgelerin varlığı yararlı olabilecektir.

6.Devam eden vergi yargısı ihtilafları

Yargıdaki ihtilaf kesin olarak çözülene değin defter ve belgelerin muhafazası ya­rarlı olacaktır. Sadece vergi yargısı değil tüm ihtilaflı işler için aynı şekilde davran­makta fayda var.

7.Mahsup, düzeltme vb işlemler varsa

İlgili defter, belge ve kayıtları olabildi­ğince saklamakta fayda var.

8.Türk Ticaret Kanunu’nda saklama süresi 10 yıl

İşletmeler Türk Ticaret Kanunu’na göre defter ve belgeleri 10 yıl muhafaza etmekle yükümlüdür. Bu konuda, muhafaza etme­meye açık bir müeyyide bağlanmış olma­makla birlikte, işletme yönetimi bu neden­le doğabilecek zararlardan şahsen sorumlu tutulabilecektir.

9.Vergi dairesince borç ödenmedi iddiası

Özellikle ödeme makbuzlarının olabildi­ğince muhafazasında fayda var. Vergi ida­resi kendi kayıtlarına göre ödenmedi di­ye görülen tutarların peşine sonuna kadar düşebilir (bir şekilde tahsil zamanaşımını uzatarak), makbuzlarınızla ödemeyi ispat edemezseniz zor durumda kalabilirsiniz.