Gelir İdaresi özelgeleri, vergi cezası ve gecikme faizine karşı koruma sağlıyor. Aynı nitelikli özelgeler sadece özelgenin verildiği değil bütün mükellefler için aynı sonuçları doğuruyor. Bu nedenle özelgeler oldukça önemli ve izlenmesi gereken kaynaklar.

Gelir İdaresi’nce verilen özelgelerden seçilmiş bazılarının özetine, yorum yapmadan zaman zaman bu köşede yer vermeye çalışıyorum.

İşte son zamanlarda verilen özelgelerden seçtiğim bazılarının özeti. Özelgelerin tam metinlerine Gelir İdaresi’nin internet sitesinden ulaşmak mümkün.

 - Tahakkuk eden verginin vadesinde ancak beyanname verme tarihinden sonra ödenmesi halinde, vergiye uyumlu mükellef indiriminden yararlanılabilir mi?

(11.06.2024 tarih ve 18318 sayılı özelge)

12.03.2024 tarihinde verilen yıllık gelir vergisi beyannamesi üzerine tahakkuk eden verginin 31.03.2024 (süre uzatımı nedeniyle 05.04.2024) tarihine kadar ödenebilmesi, 12.04.2024 tarihinde verilen yıllık kurumlar vergisi beyannamesi üzerine tahakkuk eden verginin de 30.04.2024 (süre uzatımı nedeniyle 06.05.2024) tarihine kadar ödenebilmesi kanun hükmü gereğidir.

Dolayısıyla, indirimin hesaplanacağı gelir veya kurumlar vergisi beyannamesini beyanname verme süresinin son gününden daha önceki tarihlerde veren mükelleflerin, bu beyannameleri üzerine tahakkuk eden vergilerini vadelerinde ödemeleri durumunda, Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 121. maddesinde öngörülen diğer şartları da sağlamaları kaydıyla, vergiye uyumlu mükelleflerde vergi indiriminden yararlanabilmeleri mümkün bulunmaktadır.

Bu bağlamda, 12.03.2024 tarihinde verilen gelir vergisi beyannamesi üzerine tahakkuk eden gelir vergisinin ilk taksiti ve damga vergisinin kanuni süresi içerisinde (25.03.2024 tarihinde) ödenmiş olması nedeniyle, öngörülen diğer şartların da sağlanmış olması kaydıyla, vergi indirimden faydalanılması mümkündür.

- Aktife kayıtlı olmayan araca ilişkin giderler mesleki kazancın tespitinde dikkate alınabilir mi?

(13.05.2024 tarih ve 260162 sayılı özelge)

Serbest meslek faaliyetinin önem ve genişliği ile mütenasip olan ve işte kullanılan envantere kayıtlı araçların giderleri ile amortismanları, Gelir Vergisi Kanunu’nun 68. maddesinde belirtilen oranla sınırlı olmak üzere, mesleki kazancın tespitinde dikkate alınabilir.

Envantere kayıtlı bulunmayan araca ait bakım, onarım ve yakıt giderleri ile amortismanlarının serbest meslek kazancının tespitinde dikkate alınması mümkün değildir. Envantere kayıtlı olmayan araçlar mesleki faaliyette kullanılsa dahi, bu araçların giderlerine ilişkin yüklenilen katma değer vergisinin indirim konusu yapılması da mümkün bulunmamaktadır.

- “Diğer Maddi Duran Varlıklar” hesabında izlenen tablo ve eski eşyalar enflasyon düzeltmesine tabi tutulabilir mi?

(22.05.2024 tarih ve 670927 sayılı özelge)

“256- Diğer Maddi Duran Varlıklar” hesabında izlenen tablo ve eski eşyaların enflasyon düzeltmesi uygulamasında parasal olmayan kıymet olarak kabul edilmesi ve ilgili düzenlemeler kapsamında düzeltmeye tabi tutulması gerekmektedir.

- “264 Özel Maliyetler” hesabında izlenen yatırımlarda reel olmayan finansman maliyeti ayrıştırması yapılması gerekir mi?

(13.05.2024 tarih ve 618503 sayılı özelge)

“Maddi Olmayan Duran Varlıklar” hesap grubu dahilinde “264- Özel Maliyetler” hesabında izlenmesi gereken her bir kesim yatırıma ilişkin enflasyon düzeltmesi kapsamında, düzeltmeye esas tutarın tespitinde reel olmayan finansman maliyeti ayrıştırması yapılmaması gerekmektedir.

- Yurt dışında yerleşik firmadan satın alınan yazılım nedeniyle ödenecek bedellerden tevkifat yapılması gerekir mi?

(22.04.2024 tarih ve 9609 sayılı özelge)

Müşterilere video görüşmesi yapmak için İrlanda mukimi firmadan alınan yazılım kullanma hizmeti üzerinde herhangi bir değişiklik yapılmadan ve/veya çoğaltılmadan nihai tüketicilere satılması veya aynı şekilde işletmede kullanılması halinde, yurt dışında mukim firma tarafından elde edilen kazanç ticari kazanç niteliği taşıyacağından, bu nitelikteki ödemeler üzerinden vergi kesintisi yapılması gerekmemektedir. 

- Menkul kıymet yatırım ortaklığı faaliyeti ile iştigal eden şirket enflasyon düzeltmesi yapmak zorunda mıdır?

(13.05.2024 tarih ve 257525 sayılı özelge)

Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde sayılan ve kazançları kurumlar vergisinden istisna edilen yatırım ortaklıklarının, 165 sıra no.lu Vergi Usul Kanunu Sirküleri’nin “14. Kazançları İstisna Kapsamında Olan Fonlarda Enflasyon Düzeltmesi” başlıklı bölümünde sayılanlar kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmadığından, enflasyon düzeltmesi yapmaları zorunludur.

TUGS’a kayıtlı gemilerin satış sözleşmesi ve ihale kararı damga vergisinden müstesna mıdır?

(06.05.2024 tarih ve 9344 sayılı özelge)

Türk Uluslararası Gemi Sicili’ne (TUGS) kayıtlı gemilerin satışına ilişkin olarak düzenlenen sözleşme, Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanunu ile 491 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 12. maddesi kapsamında damga vergisinden müstesnadır.

Ancak, TUGS’a kayıtlı gemi ve yatların alım satımı nedeniyle alınan ihale kararlarına ilişkin bir istisna hükmü bulunmadığından, söz konusu ihale kararının Damga Vergisi Kanunu’na ekli (1) sayılı tablonun II/2. fıkrası hükmü uyarınca damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir.