Vergide Dünya Halleri – 14
(13.06.2024)
Yeni Vergi Reform Paketi Yolda: Entelektüel bir sorunsal olmaktan çıkan iklim ve çevre konusundaki duyarlılık insanları...

Yeni Vergi Reform Paketi Yolda:

Entelektüel bir sorunsal olmaktan çıkan iklim ve çevre konusundaki duyarlılık insanları etkilediği gibi hükümetleri de sarsmaya devam ediyor. Günlük hayatın rutini haline gelen iklim krizinin olumsuz etkileri her yerde artık.

Artan sıcaklıklar, doğal felaketler, ekosistemlerin yok olması, iklim göçleri bu etkenlerin başında geliyor. Bir yandan dünya “yanarken”, diğer yandan genç nesil başta olmak üzere büyük bir çoğunluk, düşük karbon ekonomisinin temellerini atıyor. Hatta bu sürece sadece sivil toplum örgütleri değil, kapitalist sistemin dev şirketleri de liderlik etmeye çalışıyor.

Nereye kadar mevcut şekilde büyümenin sürdürülebilirliği? İnsan hayatından, doğaya, küresel mirasların korunmasından ekonomiye kadar her alanda geri çevrilemez etkiler yaratan iklim krizine çözüm üretmeyi hedefleyen partilerin, önümüzdeki dönemlerde özellikle de gençlerden önemli düzeyde oy alacağı kesin. Dolayısıyla, tüm partilerin bir an önce politikalarını yeni gerçeklere uyarlamaları gerekiyor.

Çöl sıcaklarına ekonomik sıkıntılar eklenince kamuoyu sıcak vergi haberleriyle bunaldıkça bunalıyor haliyle. Dijital Çağın yapay zekayla sınavında hükümetlerde ne yapacaklarını şaşırmış vaziyetteler.

En sıcak haber, Maliye İdaresinin yeni bir vergi paketi üzerine çalıştığı görülmektedir. Bu yeni vergi paketinin Temmuz ayı gibi kamuoyuna açıklanabileceği beklentisi yüksek.

HAFTANIN VERGİ BÜLTENİ

Yeni Vergi Reform Paketi Yolda:

GSYİH’nin %5’ne yükselmesi beklenen bütçe açıklarını daraltmak. Daha az bütçe açığı vermek (mali disiplin), ekonomiye aktarılan harcanabilir geliri de  sınırlayacağı için, iç talebi soğutacak ve TCMB’nin enflasyonla mücadelesine katkı sağlayacak.

*Paket neleri İçeriyor?

1.Gayrimenkul İçin Uygulanan Bazı İstisnalar Kaldırılıyor.

-Zaten geçen yıl şirket aktifinde 2 yıl duran taşınmazların satışında uygulanan kazanç istisnaları(Kurum ve KDV) kaldırılmıştı. Gayrimenkullerin şirket bölünmelerine konu edilmesinde artık vergi alınması düzenlemesi getirilmişti.

-GYO ve GYF’lerin kazançlarına yönelik kurumlar vergisi istisnasının, gayrimenkulden elde edilen kazancın yüzde 50’sinin dağıtılması (temettü) şartına bağlanıyor.

2.Değer Artış Kazançları Yeniden Düzenleniyor.

 Gayrimenkullerin iktisap tarihinden itibaren 5 yıl geçtikten sonra elden çıkarılması sonucu elde edilen kazançların tutarı ne olursa olsun değer artışı kazancı olarak gelir vergisine tabi tutulmamasını öngören düzenlemenin yürürlükten kaldırılması,

Değer artış kazancı istisnasının (2024 yılı için 87 bin TL) yürürlükten kaldırılacak.

İktisap tarihinden itibaren 5 yıl içinde elden çıkarılan sadece tek bir konuta değer artış kazancı istisnası uygulanacak.

Aman dikkat! Tüm bu düzenlemeler yapılırken kazanılmış haklar gözetilsin ki, uyuşmazlıklarla geçen tartışmalar komuoyunu boşu boşuna meşgul etmesin.

Yeni hazırlanan vergi reform paketinde 2 ve daha fazla konutu olanlara yüklü miktarda Emlak Vergisi ve tapu harcı getirilmesine yönelik maddelerin yer alması köyünde evi, kıyıda yazlığı olan milyonlarca kişiyi tedirgin etti.

3.Ev alırken ve satarken gerçek değerin gösterilmesi için ekspertiz raporu istenecek mi?

Hazine ve Maliye Bakanlığı gelir artırmak için bir yandan vergi denetimlerini artırırken diğer yandan vergi kayıp ve kaçağını önlemek için yeni çalışmalar yapıyor. ev alım satımında belediyelerin gösterdiği rayiç bedel üzerinden alınan harç ve gelir vergisinin tam olarak alınması için tıpkı yabancılara uygulandığı gibi ekspertiz raporu istenmesi gündemdeydi.

En son tapuda gerçek bedele geçiş uygulamasının ertelendiği duyumları basına yansıdı.

4.Konut Kira geliri İstisnasına Devam…

Üzerinde durulan bir başka nokta kira vergisinde istisna ve indirimin kaldırılması. Şu anda kira vergisi ödeyenler öncelikle 2023 kira gelirleri için 21 bin lira, 2024 gelirleri için 33 bin lira istisnayı düşüyor. Bunun üstüne bir de eğer götürü usulü seçtiyse toplam kira gelirinin yüzde 15’i kadar masraf düşüp kalan üzerinden vergi ödüyor. (Gerçek gideri seçenler vergi ödedikleri konuta ne kadar harcama yaptıysa onu indiriyor)

Konut kira gelirlerine ilişkin istisnanın kaldırılmasına ilişkin düzenlemeden vazgeçildi.

5.Asgari Kurumlar Vergisi Nedir ve Nasıl Uygulanır?

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, basına yapmış olduğu açıklama “OECD, çok uluslu şirketler için asgari kurumlar vergisine geçiyor. Biz de çok uluslu şirketler için asgari kurumlar vergisini getireceğiz. En düşük kurumlar vergisi, ne teşvik alırsanız alın, ne kadar istisna olursa olsun, %15’in altında olamıyor. Benzer bir çalışmayı diğer firmalar için de yapıyoruz. Sadece çok uluslu şirketler için değil. Bütün firmalar için asgari bir kurumlar vergisi hususunu çalışıyoruz” dedi.

Buna göre;

1-Asgari Kurumlar Vergisi=

(Ticari Bilanço karı + Kanunen Kabul Edilmeyen Gider) %15

2- Ticari Bilanço Karına Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler eklendikten; istisna, indirim ve indirimli kurumlar vergisi uygulandıktan sonra hesaplanan Kurumlar Vergisi, Asgari Kurumlar Vergisinden az olamaz.

Nerden Çıktı Bu Asgari Kurumlar Vergisi?

Dijital ekonominin vergilendirmesinde ülkelerin kendi başlarının çaresine bakması dijital hizmet vergisinin kabulü ile sonuçlanmıştır. 2020’li yılların başlangıcı pek çok ülkede dijital hizmet vergilerinin doğumuna sahne olmuştur. Nitekim Türkiye’de 2019 yılı sonunda kabul edilmiş, 2020 yılında uygulamaya başlamıştır. Bu vergi GAFA Vergisi (GAFATAX) olarak bilinmektedir. Amerikan Google, Amazon, Facebook ve Apple dijital şirketlerinin büyük oranda hedef aldığı için bu şirketleri isimlerinin baş harfleriyle anılmıştır. Kendi dijital şirketleri vergi ödeme yükümlülüğü altına giren ABD, 2021 yılında dijital hizmet vergileri yerine “Dijital Ekonominin Vergilendirilmesi, İki Sütunlu Çözüm Önerisini” gündeme getirmiştir. ABD’nin önerisi Küresel %15 Asgari Kurumlar Vergisi olarak kamuoyunda tartışılmaya başlanmıştır. ABD’nin bu önerisi ile BEPS eylem planı yeni yol ayrımına gelmiştir. Hem dijital hem de dijital olmayan çok yüksek cirolu çok uluslu işletmeleri kapsamına almıştır. İki sütunlu çözüm planı olarak anılır hale gelmiştir.

Türkiye’de ana merkezi bulunan 60 civarında çok uluslu işletme grubunun II. sütun kapsamına gireceği tahmin edilmektedir. Türkiye’nin II. sütun kapsamında iç hukukundaki yeni düzenlemeler yapması ihtiyacı vardır. Bunu yapmaması durumunda küresel asgari kurumlar vergisini başka ülkelere kaptıracaktır. Geç kalınması halinde, Türkiye mukimi çok uluslu işletmelerin diğer ülkelerde kurdukları holding şirketlerinin mukimi olduğu İngiltere, İsviçre, Lüksemburg ve Hollanda gibi ülkelere vergi kaydırılmış olacaktır. Bunu bertaraf etmek ve ülke vergi tabanını korumak için yıl içinde asgari kurumlar vergisinin getirilmesi, buna karşılık dijital hizmet vergisini kaldırılması beklenmektedir.

Yukarıda açıkladığımız gibi küresel düzeyde faaliyet gösteren çok uluslu işletmeler için uluslararası düzeyde kabul edilen düzenlemeler ülke iç hukuklarını etkilemektedir. Uluslararası vergi sistemindeki gelişmeler ülkemizde de hissedilecektir. Bu etki ilk başta çok uluslu işletmelerden daha fazla vergi alınması şeklinde sonuç doğuracaktır. Hemen akabinde yurt içinde faaliyet gösteren işletmelerin de benzer şekilde daha fazla vergilendirilmesi gündeme gelecektir. Böylelikle kurumlar vergisi mükellefleri daha fazla vergi ödeyeceklerdir.

6.Borsa işlemleri ve kripto paralara vergi

Kripto para birimleriyle ilgili olarak, Sermaye Piyasası Kanunu’nda yapılacak değişikliklerle, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) ile Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) arasında eşit olarak paylaştırılacak yüzde 2’lik bir hizmet bedeli getirilecek.

7.Maliye şimdi de POS cihazlarıyla yapılan tahsilatları radarına aldı…

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, “Gelir İdaresi Başkanlığımız, POS cihazlarından gerçekleştirdiği tahsilatın hasılat kaydını yapmayan 3 bin 662 kişiyi tespit etti. Bu kişilerin 5 milyar liralık POS hasılatının beyan edilmesi sağlandı” dedi

8.Apple, pazartesi günkü etkinliğinde yeni işletim sistemi ve cihazlarınyanısıra uzun zamandır beklenen yapay zeka alanındaki gelişmeleri de paylaşacak (kod adının “Apple Intelligence” olacağı söyleniyor.). Sızan bilgilere göre Siri’nin yerini alacak altyapının OpenAI imzalı ChatGPT olacağına kesin gözüyle bakılıyor. Bu karar OpenAI şirketini yapay zeka sektörünün açık ara hakimi haline getirecek.

ABD Federal Ticaret Komisyonu, yapay zeka sektöründeki hakim konumları sebebiyle Nvidia, Microsoft ve OpenAI için anti-tekel soruşturmasıaçılmasının ilk sinyalini verdi.

9.Venedik, kente giriş ücretiyle 1 milyon euro kazandı…

İtalya’nın Venedik kenti, ‘aşırı turizm’ endişeleri nedeniyle Venedik’e gelen turistler için ‘giriş ücreti’ sistemi kurmuş ve fiyatı 5 euro olarak belirlemişti. Venedik kente giriş ücreti sistemi ile kısa sürede 1 milyon euro’ya yakın para kazansa da turist sayısını azaltmada başarısız oldu

GECEYİ VENEDİK’TE GEÇİRECEK OLAN TURİSTLER ÖDEMEYECEK

Öte yandan Venedik’te yaşayanların dışında konaklama faturasında bir gecelik vergi ödeyen turistlerden 5 euronun alınmıyor.

FİYATLAR 10 EURO’YA YÜKSELTİLECEK

Deneme süresinden sonra ücretin günlük 10 Euro’ya çıkması bekleniyor.

Biletsiz ziyaret etmeye çalışanlara da 50 Euro’dan 300 Euro’ya kadar para cezası uygulanıyor. Ancak bu uygulamanın da turist sayısını azaltıp azaltmayacağı henüz belli değil.

Haftaya yeniden görüşebilmek ümidiyle…



Kaynak: Abbas Coşar / Bodrum Gündem