TC.
HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI
Gelir İdaresi Başkanlığı

Sayı : E-12436462-195.01-90584    14.11.2024

Konu : YN ÖKC Mükelleflerine Bankalar

Tarafından Verilen POS Cihazlarının Geri Alınması

DAĞITIM YERLERİNE

İlgi : a) 16.08.2024 tarihli ve 12436462-195.01-64779 sayılı yazımız. b) 06.11.2024 tarihli ve 12436462-195.01-87970 sayılı yazımız.

İlgi (a)'da kayıtlı yazımızda;

-    B-Trans Sistemi üzerinden POS cihazlarına ilişkin hatalı kayıtlar düzeltildikten sonra, Bankanızın kullanımına açık olan web servisler kullanılarak POS cihazı kullanan tüm mükelleflerin durumunun tetkik edilmesi, seyyar EFT-POS (SoftPOS dahil) cihazı veya masaüstü EFT-POS cihazı kullanmaması gerektiği halde bahsedilen cihazları kullanan mükelleflerin tespit edilmesi ve mükelleflere verilmemesi gereken söz konusu cihazların 15/11/2024 tarihine kadar mükelleflerden geri alınması gerektiği,

-    Web servis sorgulaması sonucuna göre seyyar EFT-POS (SoftPOS dahil) cihazı veya masaüstü EFT-POS cihazı kullanmaması gereken mükelleflerin, bağlı oldukları vergi dairesi müdürlüğünden aldıkları bu cihazları kullanabileceklerine dair yazıyı Bankanıza sunması halinde bahsedilen cihazları kullanmaya devam edebilecekleri,

-    Yazımız ekinde yer alan tablo formatı kullanılarak yapılan çalışmalar hakkında Başkanlığımıza 22/11/2024 tarihine kadar bilgi verilmesi gerektiği,

belirtilmiştir.

Başkanlığımızca, değişim sürecinde her bir bankanın durumu yakından izlenerek, değişmesi gereken cihaz sayısı ile değişimi tamamlanan cihaz sayıları yakından takip edilmiştir.

Bununla birlikte, ilgili mevzuat düzenlemeleri gereğince dövizle tahsilat yapma hakkı bulunan kimi mükellefler ve bu mükelleflerin bağlı olduğu meslek örgütleri tarafından, banka ve ÖKC üreticilerinin yapmaları gereken teknik geliştirmeleri zamanında yapmaması nedeniyle, YN ÖKC'ler üzerinden döviz ile tahsilat yapamadıkları hususu Başkanlığımıza iletilmiştir.

Başkanlığımız tarafından yapılan değerlendirme sonucunda mükellefler tarafından kullanılan POS cihazlarının YN ÖKC'ye dönüşümünün güçlü bir şekilde devam ettiği görülmüştür. Ancak POS cihazları üzerinden banka kartları ile yapılan döviz tahsilatlarının EFT-POS özellikli YN ÖKC'ler üzerinden de ilgili mevzuatın izin verdiği durumlarda yapılabilmesi için bankaların ve YN ÖKC üreticilerinin ilave geliştirme yapma ihtiyacı ortaya çıktığı anlaşılmıştır.

Bu çerçevede mükellef mağduriyetinin önlenebilmesi için ilgi (a)'da kayıtlı yazımızda belirtilen EFT-POS cihazı kullanmaması gerektiği halde kullanan mükelleflerde bulunan cihazların mükelleflerden geri alınması hususunda verilen 15/11/2024 tarihinin 10/1/2025 tarihine; yazı eki tablo formatı kullanılarak yapılan çalışmalar hakkında Başkanlığımıza bilgi verilmesi için öngörülen 22/11/2024 tarihinin ise 17/1/2025 tarihine uzatılması uygun görülmüştür. Bu kapsamda, daha önce konu ile ilgili olarak bilgilendirme yapılan mükelleflere belirlenen yeni tarihlere göre tekrar bilgilendirme yapılması

Öte yandan, yapılan protokoller çerçevesinde entegrasyonu sağlanan "Seyyar EFT-POS Sorgulama" ve "Masaüstü EFT-POS Sorgulama" web servislerinde yapılan revize çalışmaları tamamlanmış olup, revize edilen servislere ilişkin hazırlanan test adresleri ve test servislerine ilişkin dokümanlar tarafınızla paylaşılacaktır. Söz konusu değişikliklere istinaden "Seyyar EFT-POS Sorgulama" web servisinde "OLUMLU" sonuç alınması durumunda, mükelleflerin masaüstü EFT-POS cihazı talepleri de "OLUMLU" olarak değerlendirilecektir.

Ayrıca, bankalara başvuru yapan mükelleflerin durumunun öncelikle bankanız tarafından Başkanlığımızın tarafınıza sunduğu web servis üzerinden sorgulanması gerekmekte olup, mükelleflerin vergi dairelerine sorgu yapılmadan yönlendirilmemesi gerekmektedir. Sorgu sonucunun "OLUMLU" olması sonucunda işlemlerin Kurumunuzca yapılması, sorgu sonucunun "OLUMSUZ" olması ve EFT-POS talebinin tekrar değerlendirilmesini istemesi halinde mükellefin vergi dairelerine yönlendirilmesi hususuna azami dikkat gösterilmesi gerekmektedir.

Diğer taraftan, Başkanlığımıza intikal eden olaylardan ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyeti kapsamında bulunmayan mükelleflere de, POS cihazlarını iade etmesi veya muafiyet yazısı getirmesi gerektiği vb. hususlarla ilgili bilgilendirme mesajları/yazıları gönderildiği anlaşılmaktadır. Bu kapsamda kamu kurumları, defterdarlıklar, vergi daireleri, malmüdürlükleri, belediyeler, diğer kamu kuruluşları, okul aile birlikleri, odalar, mahalle idare birlikleri, federasyonlar, konfederasyonlar, valilikler, kaymakamlıklar, muhtarlıklar, mahkemeler, savcılıklar, icra müdürlükleri, sendikalar, köyler, siyasi partiler, il özel idareleri, barolar ve serbest meslek erbabı olan yeminli mali müşavir, avukat, mimar, mühendis, doktor, diş hekimi, noter vb. kişiler ile YN ÖKC kullanmaktan muaf tutulan 1581 sayılı Kanununa göre kurulan Tarım Kredi Kooperatiflerinin kullandıkları POS cihazlarını iade etmesine gerek bulunmamaktadır.

Ayrıca mükelleflerin kullandığı kiosk, validatör, vending makinası, otopark otomatı vb. bir sisteme monte edilebilen, alıcının kendi ödemesini kendi kendine tamamlaması amacıyla özel bir yazılım ile çalışan POS'ların başka bir ifadeyle Başkanlığımız B-Trans Sistemine Pos Tipi PT6 olarak bildirilen cihazların geri alınması veya kapanmasıyla ilgili herhangi bir işlem yapılmaması gerekmektedir.

Bu süreçte, YN ÖKC üzerindeki banka uygulamaları aracılığıyla dövizle tahsilat yapılabilmesi için bankalar tarafından yapılması gereken teknik geliştirmeler ile POS cihazı kullanmaması gereken mükelleflerden POS cihazlarının geri alınması için yürütülecek çalışmalar Başkanlığımızca yakından takip edilecektir.

213 sayılı Vergi Usul Kanununun;

- 148 inci maddesinde, "Kamu idare ve müesseseleri, mükellefler veya mükelleflerle muamelede bulunan diğer gerçek ve tüzel kişiler, Maliye Bakanlığının veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olanların istiyecekleri bilgileri vermeye mecburdurlar.

Bilgiler yazı veya sözle istenilir. Sözle istenen bilgileri vermeyenlere keyfiyet yazı ile tekit ve cevap vermeleri için kendilerine münasip bir mühlet tayin olunur. Bilgi istenmek üzere ilgililer vergi dairesine zorla getirilemez.",

- Mükerrer 355 inci maddesinin birinci fıkrasında, "Bu Kanunun 86,148,149,150, mükerrer 242, 256 ve 257 nci maddelerinde yer alan zorunluluklar ile mükerrer 257 nci maddesi ve Gelir Vergisi Kanununun 98/A maddesi uyarınca getirilen zorunluluklara uymayan (Kamu idare ve müesseselerinde bilgi verme görevini yerine getirmeyen yöneticiler dahil);

1.    Birinci sınıf tüccarlar ile serbest meslek erbabı hakkında 1.000 (20.000)Türk Lirası,

2.    İkinci sınıf tüccarlar, defter tutan çiftçiler ile kazancı basıt usulde tespit edilenler hakkında 500 (10.000) Türk Lirası,

3. Yukarıdaki bentlerde yazılı bulunanlar dışında kalanlar hakkında 250 (5.000 TL) Türk Lirası,

Özel usulsüzlük cezası kesilir. ",

- Mükerrer 355 inci maddesinin on ikinci fıkrasında, "Ödeme kaydedici cihaz üreticisi veya ithalatçıları ile bu cihazlara ilişkin hizmet veren güvenli servis sağlayıcıları, bankalar, elektronik para kuruluşları, ödeme kuruluşları, şarj ağı işletme lisansı sahipleri ve elektronik defter, belge ve kayıtların oluşturulması, imzalanması, iletilmesi ve saklanması hususlarından herhangi biri için hizmet verme konusunda yetkilendirilenler ile sipariş, satış, muhasebe, stok takip ve benzeri programları kullandıran, teslim eden veya satan mükelleflerden; bu Kanunun 149 uncu, mükerrer 242 nci ve mükerrer 257 nci maddeleri uyarınca vergi güvenliğini sağlamak amacıyla, Hazine ve Maliye Bakanlığınca nitelikleri belirlenip onaylanan ve kullanma yükümlülüğü getirilen elektrikli, elektronik, manyetik ve benzeri cihazlar ve sistemler haricindeki cihaz ve sistemleri veya kullanmaması gereken elektrikli, elektronik, manyetik ve benzeri cihazlar ve sistemleri mükelleflere kullandıran, teslim eden veya satanlara, Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslara göre bu cihaz ve sistemlerle entegre veya bağlantılı olarak çalışması gereken program, cihaz veya sistemleri gerekli entegrasyonu veya bağlantıyı yapmadan kullandıran, teslim eden veya satanlara, Hazine ve Maliye Bakanlığı veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarına bu cihaz ve sistemler tarafından aktarılması gereken belge, bilgi ve verilerin aktarılmasını sağlayacak sistemleri kurmayan veya 359 uncu maddenin (ç) ve (d) bendi kapsamına girenler hariç olmak üzere bu sistemlerin gerçeğe uygun olmayan şekilde belge, bilgi ve veri aktarmasına sebebiyet verenler ile elektronik defter, belge ve kayıtların oluşturulması, imzalanması, iletilmesi ve saklanması ile bunlara ilişkin sistem ve yazılım gereksinimleri hususlarında Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen usul ve esaslara aykırı davrananlara her bir tespit için ayrı ayrı olmak üzere birinci fıkranın (1) numaralı bendinde yer alan özel usulsüzlük cezasının on katı tutarında özel usulsüzlük cezası kesilir. Ancak bu fıkra uyarınca bir takvim yılı içinde kesilecek özel usulsüzlük cezasının toplamı 20 milyon Türk lirasını geçemez. Bu fıkraya göre ceza kesilmesini gerektiren fiillerin, aynı zamanda 6/12/1984 tarihli ve 3100 sayılı Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanun uyarınca usulsüzlük veya özel usulsüzlük cezası kesilmesini gerektirmesi durumunda aynı fiillerden dolayı 3100 sayılı Kanun uyarınca ayrıca ceza kesilmez.",

hükümleri yer almaktadır.

Yukarıda yer verilen hükümler kapsamında, usulsüz verildiği tespit edilen cihazlarla ilgili belirtilen yükümlülüğü 10/1/2025 tarihine kadar yerine getirmediği tespit edilenlere 213 sayılı Kanunun mükerrer 355 inci maddesinin on ikinci fıkrasında yer alan hüküm uyarınca, her bir tespit için ayrı ayrı olmak üzere özel usulsüzlük cezası uygulanacaktır. Ayrıca, yazımızda bahsi geçen hususlarla ilgili olarak hazırlanan tablonun doldurularak 17/1/2025 tarihine kadar Başkanlığımıza cevap verilmemesi durumunda 213 sayılı Kanunun mükerrer 355 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan hükmü gereğince özel usulsüzlük cezası uygulanacaktır.

Bilgilerini ve gereğini rica ederim.

Hüseyin AZİLİ Başkan a.

Gelir İdaresi Daire Başkanı